Jeśli któryś z modeli Skody zasługuje na to, by być traktowany jak samochód zabytkowy czy kolekcjonerski, pomimo tego, że jeszcze nie przysługują mu żółte blachy, to z pewnością powinna to być Skoda 105. Ale, co trzeba pokreślić, nie każdy jej rocznik. Oto historia tego kultowego modelu.
Rodzina 742
Skoda 105 należy do czechosłowackich kompaktowych osobowych samochodów z rodziny Skoda 742, które były produkowane w latach 1976-1990. Model 105, podobnie jak model 120, należał do tych produkowanych wielkoseryjnie. Zastąpił tym samym wcześniejsze modele 100 i 110. Co charakterystyczne dla rodziny 742, do napędu używano silników o oznaczeniu OHV. Te były montowane za tylną osią.
Najskromniejsza i najpopularniejsza
Skoda 105 posiada silnik o pojemności 1 litra i mocy 45 KM. To jednostka 4-SUV’owa, benzynowa, przekazująca napęd na tylną oś. Akurat ten model miał najskromniejsze wyposażenie i był najsłabszą pod względem mocy jednostką spośród całej rodziny 742. Ale, co widać po liczbach, nie przeszkadzało to wielu jej posiadaczom. Łącznie, w latach 1976-1989, wyprodukowanych zostało 839 811 sztuk samochodów Skoda 105. Dla porównania, popularniejsza w rodzinie 742 była od niej tylko Skoda 120 – wyprodukowano niewiele ponad 1 mln jej egzemplarzy.
Na rynku dostępne były trzy warianty Skody 105, które różniły się pomiędzy sobą jakością wyposażenia. S jest oznaczeniem wersji podstawowej, natomiast L i GL to wersje luksusowe. Model 105 S, co charakterystyczne dla niego, nie posiadał opuszczanych tylnych szyb, pomimo tego, że w czasie jego produkcji, były one standardem.
Pierwsza modernizacja modelu 105
W 1981 roku Skoda 105 przeszła modernizację zewnętrzną. Klasyczne, ze współczesnej perspektywy, dla modelu 105 okrągłe lampy zostały zastąpione lampami prostokątnymi. Co ważne, była to modernizacja przeprowadzona tylko w modelu L. Wielu pasjonatów Skody 105 uważa wcześniejszy look – czyli ten z charakterystycznymi okrągłymi lampami – za lepszy, bardziej dla Skody 105 właściwy.
Rok później na rynek motoryzacyjny weszła nowa wersja Skody 105 oznaczona jako SP. Była to użytkowa wersja S-ki, nieposiadająca tylnych siedzeń. Dzięki temu służyła jako rodzaj samochodu transportowego, zresztą bardzo popularnego w ówczesnej Czechosłowacji.
Drugi przełom – pożegnanie z klasykiem
Rok 1983 oznacza dla modelu duży przełom. To właśnie wtedy została przeprowadzona jego spora modernizacja. Poddano jej tylną i przednią część pojazdu. Z tyłu zastosowano światła zespolone, przednie również zostały zmienione, podobnie jak rozstaw kół. To w znaczny sposób zmieniło charakter samochodu. Większość miłośników Skody uważa, że jest to rok graniczny, że po tej przemianie Skoda straciła swój klasyczny look, za który teraz jest tak bardzo ceniona. Kluczowymi atrybutami Skody 105, wyprodukowanej przed 1983 rokiem, są okrągłe przednie światła i pionowe światła tylne oraz chromowany zderzak z kierunkowskazami. To, co współcześnie uważne jest za dyskomfort, czyli brak możliwości otwarcia tylnych szyb i regulacji oparcia przednich foteli oraz charakterystyczne paski, przy pomocy których zamykano drzwi, składają się na niewątpliwie duży, sentymentalny urok modelu 105.